Kategoria: emocje

pozwól mi płakać ze smutku i krzyczeć ze zranienia

Dziecięce emocje mają w sobie pewnego rodzaju czystość. Jak mały człowiek się smuci- to się smuci. Jak się złości- to się złości. Jak raduje- to całym sobą. Dla dzieci emocje po prostu są i są po to, aby je doświadczać. W końcu, tak jak czujemy rękę czy nogę, tak i odczuwamy emocje. Dla dorosłych sprawa nie wygląda już tak prosto. W toku socjalizacji i wychowania zaczynamy ubierać (i przykrywać) nasze emocje w kolejne warstwy. Złość staje się niewygodna, to opakowujemy ją w smutek. Ale ponieważ nauczyliśmy się, że smutek jest oznaką słabości, to i on zostaje przykryty warstwą lęku. I nagle ze zgrozą zauważamy, że czujemy się o kilka ton ciężsi.. kolejne emocjonalne warstwy przytłaczają i ciągną w dół…

Jak to się dzieje, że coś tak nam bliskiego, jak nasze własne emocje, staje się dla nas tak odległe?

Cóż, wydaje się, że zasad poruszania się po naszym emocjonalnym świecie uczymy się od maleńkości:

– ale przecież nie ma o co płakać!

– nieładnie się tak złościć

– przestań zawodzić!

–  nie bądź tchórzem! nie ma się czego bać!

– weź się w garść!

– ile można marudzić… Read more

Emocje: ciekawostki, które pomogą ci je lepiej zrozumieć

Emocje to fascynująca sprawa! Dlatego dzisiaj chciałabym podzielić się z wami kilkoma ciekawostkami dotyczącymi świata emocji, które mogą cię zaskoczyć:

Emocje i myśli wpływają na siebie nawzajem

Przez wiele lat uważano, że to nasze myśli wpływają na to, co czujemy. I czasem tak bywa. Jeśli pomyślę, że moje dziecko specjalnie robi mi na złość, to zapewne pojawi się we mnie frustracja i złość. Ale dzisiaj wiemy, że relacja pomiędzy naszymi myślami i naszymi emocjami jest bardziej skomplikowana…Okazuje się bowiem, że również nasze emocje powodują, że po naszej głowie zaczynają krążyć takie, a nie inne myśli. Read more

Dziecięce emocje: pięć pułapek, w które najczęściej wpadamy

W tym artykule chciałabym podzielić się z wami najczęstszymi pułapkami, w które możemy wpaść, kiedy przychodzi mierzyć się nam z emocjami naszych dzieci ( i naszymi zresztą też) . Wpadnięcie w jedną z takich pułapek może przyczyniać się do nakręcania się spirali intensywnych negatywnych emocji zarówno u naszego dziecka, jak i u nas: Read more

A gdyby tak przestać słuchać ciotki Mimi?

Za chwilę, bo 8 grudnia, będziemy obchodzić kolejną ( 39! ) rocznicę śmierci Johna Lennona. Twórcy, który na dobre wpisał się w historię muzyki i stał ikoną popkultury ( i doczekał nawet własnego, kultowego modelu okularów! Ręka w górę kto za młodu nosił lenonki?) Pomimo tego, że od jego śmierci za chwilę minie prawie czterdzieści lat, trudno znaleźć osobę, która by o osobie Johna Lennona nie słyszała..

Zastanawialiście się kiedyś, jaka historia życia kryje się za tym niezwykłym człowiekiem?

John Lennon urodził się w październiku 1940 roku w Liverpoolu, nad którym to właśnie trwał kolejny nalot bombowy niemieckich samolotów. Był jedynym dzieckiem swoich rodziców. Ojciec małego Johna, marynarz angielskiej floty handlowej, wkrótce po jego narodzinach wyruszył w kolejny rejs. Matka, Julia, dość szybko znalazła nowego partnera pozostawiając synka na wychowanie swojej siostrze Mary i jej męża. John najważniejsze lata swojego dzieciństwa i czasów nastoletnich spędza więc na farmie ciotki, którą najbliżsi nazywają Mimi. Read more

poznaj swoje psychologiczne DNA-V

W ostatnim artykule rozprawiałam się trochę z mitem, który mówi o tym, że powinniśmy nauczyć dziecko ‘twardości’, aby dobrze sobie radziło w życiu- i że zamiast tego lepiej postawić na rozwijanie elastyczności psychologicznej.

Na szczęście z pojęciem elastyczności psychologicznej  nie jest tak, jak z wieloma innymi konstruktami stworzonymi w psychologii- są, mniej więcej wiemy, co za nimi stoi, znamy ich korzyści, ale za grosz nie wiemy, co właściwie zrobić, aby zacząć je przekładać na codzienne życie. Dla mnie to wyjątkowo cenne, że za rozwijaniem elastyczności psychologicznej stoją konkretne umiejętności. Umiejętności, których można się nauczyć, aby praktykować je w codziennym życiu, wykorzystywać w radzeniu sobie z trudnościami i budowaniu życia, które daje satysfakcję. A co więcej- i co chciałabym podkreślić- mamy już tysiące badań, które potwierdzają, że rozwijanie elastyczności psychologicznej działa i przynosi długoterminowe korzyści.

Modeli budowania i rozwijania elastyczności psychologicznej jest kilka, wszystkie w dużej mierze opierają się na pierwotnym modelu hexaflexa stworzonym przez profesora Stevena Hayes ( więcej o tym modelu możecie doczytać w np. książce W pułapce myśli ). Ja chciałabym podzielić się z wami modelem rozwijania elastyczności psychologicznej skonstruowanym przez Louise Hayes, który jest skierowany do dzieci, nastolatków i ich rodziców. Read more

Bo w życiu trzeba być twardym

Miękkie serce czy  twardy tyłek

Trudno mi zliczyć, ile razy usłyszałam  zdanie: ‘ bo w życiu trzeba być twardym’. Słyszę te słowa na warsztatach, kiedy pokazuję, jak inaczej można odpowiadać na emocje dziecka. Napotykam na nie w czasie indywidualnych konsultacji z rodzicami, ale także w czasie spotkań terapeutycznych.  “Bycie twardym’ najczęściej opiera się na regule ubierania się w grubą zbroję i trzymania emocji na wodzy lub wręcz zakazie odczuwania emocji ( wiecie, chłopaki nie płaczą. Złość piękności szkodzi. A poza tym nie bądź tchórzem, nie ma się czego bać…). Tym słowom często towarzyszy przeogromny lęk, że emocje mogą w jakiś sposób powodować, że dziecko będzie słabe, nadwrażliwe, a wręcz wadliwe- że to co w nim, jego emocje/ myśli/ doświadczenia spowodują, że będzie mu w życiu wyjątkowo pod górkę i z wiatrem.

Wiem, że najczęściej za tym komunikatem ‘ trzeba być twardym/ muszę nauczyć dziecko bycia twardym’ stoi ogromna troska o nie- żeby umiało poradzić sobie w świecie, miało przysłowiowy ‘ twardy tyłek’, aby móc lekko podnosić się po upadkach, które na pewno go w życiu spotkają.  Któremu z rodziców nie zależy na tym, aby wychować swoje dziecko na osobę samodzielną, zaradną, szczęśliwą, umiejącą sobie radzić z przeciwnościami losu?  Szkopuł może polegać na tym, że za jak najlepszą intencją mogą ukrywać się niezbyt skuteczne metody jej realizacji. Read more

Jak pomóc nastolatkowi uwierzyć w siebie?

Opowiem wam dzisiaj pewną historię. Prawdziwą historię. O pewnej tygrysicy.

Własna klatka Mohini

Mohini była rzadko spotykanym, białym tygrysem królewskim. To, co ją wyróżniało to przecudna uroda i wielka siła. Siła, o której nigdy się nie przekonała.

Tygrysica była prezentem dla prezydenta Stanów Zjednoczonych. Kiedy w latach 60-tych przybyła do Ameryki, została umieszczona w narodowym zoo w Waszyngtonie. Przydzielono jej typową klatkę dla zwierząt o standardowych wymiarach dwanaście na dwanaście metrów. Zamknięta pomiędzy żelaznymi prętami, Mohini spędzała swoje dnie chodząc w tę i z powrotem po twardej, cementowej podłodze. Read more

kryzys czwartej klasy

Od kilku lat obserwuję w gabinecie pewien stały trend, dlatego postanowiłam dzisiaj napisać właśnie o nim: o kryzysie czwartej klasy ( który czasem rozciąga się też na klasę piątą i szóstą). Mam nadzieję, że ten krótki wpis pomoże wam inaczej spojrzeć na dzieci w tym wieku, ich rozwój, a także oczekiwania, które przed nimi na tym etapie stawiamy.

Zacznijmy jednak od rzeczy najważniejszej czyli od rozwoju dziecka, a zwłaszcza jego funkcji/ umiejętności wykonawczych. Ok, ale co to są te funkcje wykonawcze? Najprościej mówiąc  to zestaw umiejętności poznawczych niezbędnych do kontrolowania i samoregulacji zachowania. To, jak efektywnie będziemy uczyć się nowych rzeczy zależy w dużej mierze od sprawności naszych funkcji wykonawczych. Naukowcy pokazują, że wysoka samokontrola, zdolność skupiania uwagi przez dłuższy czas, pojemna pamięć robocza, planowanie i organizowanie swoich działań, zarządzanie czasem, elastyczność myślenia czy wytrwałość pozwalają lepiej przewidzieć sukces edukacyjny niż wysoki iloraz IQ. Read more

Jak działa złość?

Złość to szalenie interesująca emocja. Coraz więcej o niej wiemy, coraz lepiej rozumiemy mechanizmy jej działania- dlatego dzisiaj chciałabym podzielić się z wami kilkoma ciekawostkami dotyczącymi złości:

Kiedy najczęściej pojawia się złość?

Pojawia się najczęściej w dwóch sytuacjach: gdy czujemy się zagrożeni albo gdy mamy poczucie, że coś blokuje realizację naszych celów. To jedna z pięciu głównych emocji podstawowych, dzięki której naszym praprzodkom udało się z sukcesem przetrwać trudny i niebezpieczny czas życia na afrykańskim stepie- i tym samym przekazać dalej swoje geny.

Sprawę złości skomplikowała trochę ( a może mocno?) dalsza ewolucja człowieka, a przede wszystkim rozwój języka i wyobraźni. Nasz prapraprzodek wściekając się na szablozębnego tygrysa zyskiwał potrzebne siły, aby ratować swoje życie. Zaczynał się złościć, widząc kończące się resztki zapasów pożywienia, co dawało mu motywację do wyjścia z jaskini i udania się na polowanie…  W dzisiejszych czasach złość rzadko pojawia się jako odpowiedź na realne zagrożenia naszego życia- najczęściej jest reakcją na to, co dzieje się w naszej głowie ( a tam, jak możesz zauważyć, płynie niekończący się potok słów, stale interpretujących wszystko to, co się wokół nas dzieje). Stąd, złość pojawia się np. w sytuacji, gdy mamy poczucie, że zagrożona jest nasza samoocena, gdy mamy poczucie, że ktoś nas nie rozumie, robi coś ‘przeciwko nam’. Read more

W zbroi złości

Złość to taka przewrotna emocja.

Z jednej strony bardzo chcielibyśmy się jej pozbyć, a z drugiej tak trudno nam ją odpuścić. Jednocześnie kochamy ją i nienawidzimy.

Jak żadna inna dodaje nam mocy. I pewnie jak mało która tę moc odbiera.

Bywa tak potrzebna, i zarazem tak bardzo zbyteczna.

Czasem dostaję od was pytania: czy istnieją skuteczne metody na radzenie sobie ze złością? Tak. Jednak żadna z nich nie zadziała, jeśli najpierw nie będziemy mieli w sobie dość odwagi, aby przyjrzeć się swojej złości. Zrozumieć jej milczącą obecność, która czasem tnie powietrze jak zimny sztylet. Usłyszeć, co chce nam przekazać, gdy wydziera się  wniebogłosy. Trzeba udać się z nią w podróż, która pewnie bardziej będzie przypominać wyprawę Froda do Mordoru, niż spokojny spacer po lesie latem. Read more

pozwól mi płakać ze smutku i krzyczeć ze zranienia

Dziecięce emocje mają w sobie pewnego rodzaju czystość. Jak mały człowiek się smuci- to się smuci. Jak się złości- …

Emocje: ciekawostki, które pomogą ci je lepiej zrozumieć

Emocje to fascynująca sprawa! Dlatego dzisiaj chciałabym podzielić się z wami kilkoma ciekawostkami dotyczącymi świata …

Dziecięce emocje: pięć pułapek, w które najczęściej wpadamy

W tym artykule chciałabym podzielić się z wami najczęstszymi pułapkami, w które możemy wpaść, kiedy przychodzi mierzyć …